08 december 2022

Asfalt Wegdek Test voor SMA

Mastiekeigenschappen en de levensduur van SMA
Het maatgevende schadebeeld voor SMA is rafeling. Bij wegbeheerders en aannemers is er grote behoefte aan een levensduurmodel voor SMA. De Provincies, BAM Infra Asfalt en AsfaltNu hebben onderzocht in hoeverre de functionele eigenschappen van de mastiek in de SMA (in de weg), een zogenaamde Asfalt Wegdek Test, het optreden van rafeling kan voorspellen en daarmee een goede tool kan zijn om bijvoorbeeld een LVO-maatregel te plannen. De bestaande Asfalt Wegdek Test voor ZOAB is als basis gebruikt voor de te ontwikkelen Asfalt Wegdek Test voor SMA. Een nieuwe, meer robuuste methode van terugwinning van mastiek uit boorkernen met de toepassing van de granulator is ontwikkeld. Deze granulatormethode resulteert in een teruggewonnen mastiek die in samenstelling dicht ligt bij de mastieksamenstelling in het mengsel. Aanvullend op de DSR-frequency sweep test is een DSR-relaxatieproef ontwikkeld die de voor het ontstaan van rafeling maatgevende belasting (dag-nacht temperatuurvervormingen) beter simuleert. De Asfalt Wegdek Test is uitgevoerd op 6 SMA 11 wegvakken met variabele ouderdom en mate van rafeling. De wegvakken zijn beschikbaar gesteld door de Provincie Gelderland. Bij SMA blijkt vooral de mastiek bovenin de deklaag te verouderen. Het verschil in functionele eigenschappen tussen de mastiek teruggewonnen uit de bovenste 20 mm en mastiek teruggewonnen uit de hele SMA-laag neemt met de ouderdom toe. In tegenstelling tot ZOAB is de Asfalt Wegdek Test bij de 6 SMA-wegvakken uitgevoerd op mastiek teruggewonnen uit de bovenste 20 mm van de deklaag. Het functioneel gedrag van de mastieken van niet gerafelde wegvakken wijkt af van de mastieken van wel gerafelde wegvakken. In niet gerafelde SMA-vakken is de mastiek flexibeler. Net als bij ZOAB lijkt er dus ook bij SMA een grenswaarde voor de G* (-10°C, 1.10-5 Hz) en de relaxatietijd te zijn waarop rafeling gaat ontstaan. De mate van rafeling kan daarentegen niet worden verklaard uit de functionele eigenschappen alleen. Een relatief jong SMA-vak (9 jaar oud) met slechts lichte rafeling (categorie L1) blijkt de minst flexibele mastiek te hebben. In betreffend wegvak kan een mindere kwaliteit bitumen zijn toegepast, met meer korte en/of lange termijn verouderingsgevoeligheid (productie- en in situ veroudering).
Het gebruiksdoel van de Asfalt Wegdek Test zit vooral in de periode voordat de eerste rafeling is ontstaan om zo het optimale moment van een LVO-maatregel te kunnen bepalen.


Auteurs: Bert Gaarkeuken (AsfaltNu), Rien Huurman (AsfaltNu) en Remco Hermsen (Provincie Gelderland)